Mieszkanie na Uranie
Michał BorczuchMichał Borczuch przenosi błyskotliwe i radykalne teorie Paula B. Preciado na scenę i buduje z nich nową utopijną rzeczywistość. Koncentruje się na temacie tranzycji płciowej wydobywając ją z intymnej strefy autora i przenosi na pole powszechnego doświadczenia. Struktura spektaklu oparta jest bowiem na osobistej relacji Anu Czerwińskiego, osoby, która przeszła tranzycję w Polsce.
Czas trwania: 2 godziny 20 minut
Michał Borczuch przenosi błyskotliwe i radykalne teorie Paula B. Preciado na scenę i buduje z nich nową utopijną rzeczywistość. Koncentruje się na temacie tranzycji płciowej wydobywając ją z intymnej strefy autora i przenosi na pole powszechnego doświadczenia. Struktura spektaklu oparta jest bowiem na osobistej relacji Anu Czerwińskiego, osoby, która przeszła tranzycję w Polsce.
Czas trwania: 2 godziny 20 minut
Michał Borczuch (w Nowym Teatrze wyreżyserował: Apokalipsę, Zew Cthulhu, Kino moralnego niepokoju) jako pierwszy wprowadza teksty Preciado do teatru uruchamiając ich performatywną siłę. Korzysta z esejów wydanych w tomie Mieszkanie na Uranie.
Kapitalizm farmakopornograficzny to formacja ustrojowa, w której dziś żyjemy nieświadomi zasad i konsekwencji funkcjonowania w systemie. Michał Borczuch przenosi błyskotliwe i radykalne teorie Paula B. Preciado na scenę i buduje z nich nową utopijną rzeczywistość. Koncentruje się na temacie tranzycji płciowej wydobywając ją z intymnej strefy autora i przenosi na pole powszechnego doświadczenia. Struktura spektaklu oparta jest bowiem na osobistej relacji Anu Czerwińskiego, osoby, która przeszła tranzycję w Polsce. Koszmar formalno-proceduralnego piekła kontrastowany jest poszukiwaniem nowej przyszłości, w której tożsamość jednostki będzie miała zapewnione warunki rozwoju, a relacje międzyludzkie będą oparte na nowych wartościach i zagwarantowane przez nowe zasady współistnienia. Ta utopijna rzeczywistość w czasie spektaklu rośnie w siłę i powoli zagarnia całą widownię, dając wszystkim silne doświadczenie wspólnotowości. Przynajmniej przez chwile wierzymy, że nie musimy uciekać na Uran, by zrealizować swoje pragnienia.
PROROK: Przynoszę wam wieści o przeprawie, która nie wiedzie ani do królestwa Bożego na ziemi, ani do szamba. Przybywam, by przemówić, do was, jak i do umarłych, ale również do tych, którzy żyją tak, jakby już nie żyli, przede wszystkim jednak, by przemówić do wyklętych i niewinnych dzieci, które nie przyszły jeszcze na ten świat.
APOSTOŁ TOMASZ: Z Michałem Borczuchem przygotowujemy sceniczną adaptację Mieszkania na Uranie Paula Beatriz Preciado w tłumaczeniu Sławka Królaka. Zgromadzone w książce teksty powstawały głównie na lotniskach i w pokojach hotelowych na zamówienie francuskiej gazety Libération i innych europejskich mediów od 2013 roku po pierwsze miesiące 2018. Jeśli jest prorok, którego myślenie rzuca wyzwanie systemowi, są i Apostołowie.
APOSTOŁKA JAŚMINA: Kiedy teksty zaczynały powstawać, On/Jego miał na imię Beatriz. Mimo że jako queerowa lesbijka był już odszczepieńcem, pod względem pozycji społecznej i sytuacji prawnej pozostawał kobietą.
APOSTOŁKA MARTA: Kończąc prace nad tymi zapiskami, stojąc nadal na rozstajach dróg, podpisał je nowym imieniem, w dłoni dzierżąc nowy dowód osobisty, w którym płeć na mocy prawa zapisano jako męską.
APOSTOŁ ANU: Przeprawa jest podróżą, której na każdym kroku towarzyszy ryzyko, nieoczywistość, poczucie dziwności i obcości. Nie jest to jednak słabość, w tym tkwi największa siła.
APOSTOŁ BARTEK: Nic, co mi się przytrafia, nie jest wyjątkowe. Podlegam tej samej planetarnej metamorfozie, jak wszystko wokół mnie.
APOSTOŁ MICHAŁ: Jak mówi Paul B.: Posunąłbym się do stwierdzenia, że to właśnie procesy tranzycji pozwalają nam zgłębić globalną transformację polityki, dokonującą się na naszych oczach.
Cytaty pochodzą z Mieszkania na Uranie Paula B. Preciado w tłumaczeniu Sławomira Królaka.
Paul B. Preciado hiszpański pisarz, filozof i kurator sztuki. Studiował filozofię i teorię płci w New School for Social Research w Nowym Jorku m.in. u Agnes Heller i Jacquesa Derridy. Doktorat z filozofii i teorii architektury obronił na Uniwersytecie Princeton. Jego zainteresowania obejmują problemy tożsamości, płci, architektury, seksualności. Jest jednym z najszerzej czytanych współczesnych autorów teorii queer.
Jego pierwsza książka, „Contra-Sexual Manifesto" (2000) stała się kluczowym punktem odniesienia dla europejskiego aktywizmu queer i trans. W Polsce dotąd wydane zostały jego dwie książki: „Testo ćpun. Seks, narkotyki i biopolityka w dobie farmakopornografii” (Krytyka Polityczna, 2021), dziennik dokumentujący przyjmowanie przez autora testosteronu, a zarazem polityczna historia technologii związanych z ludzką seksualnością oraz „Pornotopia: architektura i seksualność w magazynie Playboy w czasach zimnej wojny” (Fundacja Bęc Zmiana, 2021). Puntem wyjścia do tej książki był pomysł Preciado na rozprawę doktorską o konwersji Świętego Augustyna jako o doświadczeniu transseksualizmu.
Preciado był również dyrektorem programów publicznych w Muzeum Sztuki Współczesnej w Barcelonie w latach 2012–2014, kuratorem programów publicznych realizowanych w ramach documenta 14 w Kassel i Atenach w 2017 roku oraz kuratorem pawilonu tajwańskiego na Biennale Sztuki w Wenecji w 2019 roku. Współpracuje z Centrum Georges Pompidou w Paryżu.
„Mieszkanie na Uranie” to zbiór esejów Paula B. Preciado pierwotnie publikowanych na łamach francuskiej gazety „Libération”. W tych krótkich formach Preciado, kosmopolita urodzony w Hiszpanii, wykształcony w Paryżu i Nowym Jorku, wędrujący po Europie, opisuje doświadczenia niemal siedmiu lat swoich międzynarodowych podróży, które odbywał w trakcie procesu tranzycji.
– Nie jestem mężczyzną nie jestem kobietą nie jestem heteroseksualny nie jestem homoseksualny nie jestem biseksualny. W reżimie upłciowienia jestem odszczepieńcem. Jestem wielością kosmosu zamkniętą w binarnym, politycznym i epistemologicznym systemie, stamtąd do was wołam – pisał we wstępie.
Przedmiotem refleksji, anegdot, ale i filozoficznych rozważań jest fizyczne przekraczanie granic w formalnym i tożsamościowym wymiarze – w sferze osobistej, ale także globalnej i politycznej.
Po lekturze książek Paula B. Preciado nic już nie jest takie, jak było. Dawne pojęcia i podziały tracą sens, a system kapitalistyczny w fazie farmakopornograficznej zostaje ostatecznie bezlitosnym przeciwnikiem jednostki.
Aktorzy i aktorki
-
Bartosz Bielenia
Bartosz Bielenia
-
Bartosz Gelner
Bartosz Gelner
-
Jaśmina Polak
Jaśmina Polak
-
Jan Sobolewski
Jan Sobolewski
-
Piotr Polak
Piotr Polak
Gościnnie występują
- Marta Ojrzyńska
- Monika Niemczyk
- Anu Czerwiński
Informacje
- Adaptacja Mieszkania na Uranie Paula B. Preciado w tłumaczeniu Sławomira Królaka
- Reżyseria: Michał Borczuch
- Adaptacja i dramaturgia: Tomasz Śpiewak
- Scenografia i kostiumy: Dorota Nawrot
- Obrazy: Jan Płatek
- Muzyka: Bartosz Dziadosz
- Reżyseria światła: Robert Mleczko
- Reżyseria, wykonanie i montaż wideoeseju: Anu Czerwiński
Zdjęcia: Krzysztof Bagiński, Anu Czerwiński, Filip Pasternak. Wideoesej zawiera fragmenty improwizacji aktorskich. - Charakteryzacja: Monika Kaleta
- Asystent reżysera: Michał Lorent
- Występują:
Bartosz Bielenia
Anu Czerwiński
Bartosz Gelner
Jaśmina Polak
Jacek Poniedziałek / Piotr Polak
Jan Sobolewski
Monika Niemczyk
Marta Ojrzyńska
W identyfikacji wizualnej wykorzystano reprodukcję obrazu Veroniki Hapchenko, Bigger Man, 2021, dzięki uprzejmości artystki i galerii Import Export.
Lista utworów muzycznych wykorzystanych w spektaklu:
„Great Gig In the Sky” autor i kompozytor Richard William Wright
„Cello Concerto no 1 in E flat major Op 107” Dmitrij Dmitrievich Shostakovich „España, op.165 , no. 2” Isaac Albeniz w aranżacji Bartosza Dziadosza
„Flyby” Homay Schmitz
„Gathering of the Spirits” Paul Thompson w aranżacji Bartosza Dziadosza
Tłumaczenie PJM spektaklu zostało przygotowane w ramach przedsięwzięcia grantowego „Nowy bez barier”, finansowanego w ramach projektu „Kultura bez barier” realizowanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w ramach Działania 4.3 Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020
Media
Zobacz także
-
Nabór do Młodej Orkiestry Nowego Teatru na sezon 2024/25
Akcje
16.09Nabór do Młodej Orkiestry Nowego Teatru na sezon 2024/25
-
11. Międzynarodowy Festiwal Filmowy Młode Horyzonty – MediaLab
Akcje
18.09–06.1011. Międzynarodowy Festiwal Filmowy Młode Horyzonty – MediaLab
-
Elizabeth Costello | J.M. Coetzee
Teatr
26.09–06.10Elizabeth Costello | J.M. Coetzee
-
Uchwycić promień czyli krótka historia światła
Warsztaty
28.09 SOB 11.00Uchwycić promień czyli krótka historia światła