Przekład przed korektą: Jakub Jedliński

Jakub Jedliński / Przekład przed korektą

"Pod białym niebem. Natura przyszłości" Elizabeth Kolbert w przekładzie Jakuba Jedlińskiego.

Foyer Nowego Teatru Liczba miejsc ograniczona. Jeśli posiadasz certyfikat szczepienia pokaż go obsłudze – ułatwi nam to zwiększenie liczby miejsc w razie większego zainteresowania wydarzeniem. Wstęp wolny
różowo-granatowa grafika z książką na stojaku, z której wypadają różne kształty

"Pod białym niebem. Natura przyszłości" Elizabeth Kolbert w przekładzie Jakuba Jedlińskiego.

Foyer Nowego Teatru Liczba miejsc ograniczona. Jeśli posiadasz certyfikat szczepienia pokaż go obsłudze – ułatwi nam to zwiększenie liczby miejsc w razie większego zainteresowania wydarzeniem. Wstęp wolny

Książka ukazuje się nakładem Wydawnictwa Filtry. 
Spotkanie z tłumaczem prowadzi Anna Klingofer-Szostakowska.


 

Książkę Elizabeth Kolbert można czytać co najmniej na dwóch poziomach. Przede wszystkim jest to reportaż, literatura faktu w najlepszym tego słowa znaczeniu. Kolbert jest dociekliwą, skrupulatną i wnikliwą obserwatorką. Opisuje konsekwencje ludzkiej interwencji w naturę na różną skalę i w różnych obszarach. Równie uważnie przygląda się rezultatom zmieniania biegu wielkich rzek i topnienia lodowców jak zagrożeniu dla endemicznych gatunków ryb, dla których wyschnięcie zamieszkiwanej sadzawki jest katastrofą porównywalną do umierania raf koralowych. Tu wyzwaniem dla tłumacza była konieczność poznania specjalistycznego słownictwa i procesów, często związanych z najnowszymi osiągnięciami nauki, odszukania polskich nazw rzadkich zwierząt i określeń eksperymentalnych metod.

Już od pierwszych stron tłumaczenia Pod białym niebem jasne stało się dla mnie, że nie będą to jedyne, typowe dla literatury faktu, wyzwania podczas przekładu tej książki. Kolbert bowiem skonstruowała swoją książkę w bardzo przemyślny sposób. Zawarła w niej swego rodzaju „barokowy koncept” na miarę XXI wieku. Industrialne pejzaże: „góry soli przemysłowej, płaskowzgórza złomu, moreny zardzewiałych kontenerów morskich” maluje niczym Arcimboldo, wykorzystując zdegradowane przedmioty. Sięga – często bez uprzedzenia – po zaskakujące porównania i cytaty. Autorka miesza rejestry, przywołując raz barokową poezję, innym razem hasła reklamowe. Prowadzona przez nią narracja oparta jest na kontrastach, łączy sarkazm z poetyckością, ironię z precyzją naukowego wywodu, osobiste doświadczenie z ogólnoglobalnymi prawdami, śmiertelną powagę z dowcipem.

Oddanie tych cech pisarstwa Kolbert było dla mnie największym wyzwaniem, tym bardziej, że  ich zachowanie w największym możliwym stopniu uznałem za konieczne, ponieważ nie stanowią jedynie pustych ozdobników, lecz ściśle współgrają z „fachowym” poziomem książki, podkreślają grozę i surrealizm sytuacji, do której człowiek sam doprowadził. Gdybym miał wskazać jedno zdanie, ukazujące sposób pisania autorki, byłoby to ostatnia fraza tej książki, ukazująca z ironią absurdalny, choć całkiem prawdopodobny w przyszłości pejzaż. 

 

Elizabeth Kolbert jest etatową dziennikarką „The New Yorkera” oraz autorką książki Szóste wymieranie, która w 2015 roku otrzymała Nagrodę Pulitzera w kategorii literatury faktu. Dwukrotnie zdobyła National Magazine Award. Została także wyróżniona National Academies Communication Award, Blake-Dodd Prize przyznawaną przez American Academy of Arts and Letters, Heinz Award oraz stypendium Guggenheima. Kolbert prowadzi gościnne wykłady w Wil­liams College’s Center for Environmental Studies. Mieszka w Williamstown, w stanie Massachusetts. Elizabeth Kolbert to jedna z najbardziej wpływowych komentatorek zmian środowiska. W książce Pod białym niebem bada ogromne wyzwania, przed jakimi stoi ludzkość, aby odwrócić skutki, które wywarła na naszą planetę. Książka znalazła się na liście dziesięciu najlepszych tytułów 2021 roku dziennika „Washington Post”.

Jakub Jedliński jest tłumaczem z języków francuskiego i angielskiego, autorem kilkudziesięciu przekładów beletrystyki i literatury faktu. Należy do Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury. Finalista Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego. Przekładem zajmuje się od 2008 roku. Niemal równie długo mieszka w Warszawie. Lubi bez planu poznawać dalekie miasta.

Wybrane przekłady: Elisabeth Badinter, Konflikt. Kobieta i Matka; Peter Hessler, Przez drogi i bezdroża. Podróż po nowych Chinach; Manuel Castells, Władza komunikacji; Zofia Brzeska-Gaudier, Matka i inne zapiski; Florence Hinkel, Punkt; Carole Trébor, U2. Jules.

Anna Klingofer-Szostakowska - tłumaczka z angielskiego i hebrajskiego, przewodnicząca oddziału wschodniego Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.

Zobacz także

Wyrażam zgodę na otrzymywanie newslettera zawierającego informacje handlowe dotyczące Nowego Teatru. Więcej.
Akceptuję treść regulaminu newsletterów Więcej.