Pierwotna koncepcja powstała w momencie oddawania do użytku zmodernizowanej przestrzeni MCK Nowy Teatr w 2016 roku zakładała sukcesywne zasiedlanie placu przez zieleń o dynamicznym, spontanicznym charakterze, dziką roślinność, która przenika się z betonową nawierzchnią. Głównym założeniem było zachowanie potencjału do podtrzymania “procesu przyrodniczego” poprzez stworzenie odpowiednich warunków do rozwoju wielogatunkowej, samokształtującej i samoregulującej się szaty roślinnej. Dobór gatunkowy na placu miał być skorelowany z istniejącymi warunkami i rozwijany w drodze wspomaganej sukcesji pierwotnej.

Dobór gatunkowy opierał się na gatunkach rodzimej flory, o wysokich walorach ozdobnych i siedliskowych, jednak przez swoją pospolitość i wszędobylskość określanych jako “chwasty”, czyli pospolite rodzime rośliny siedlisk okrajkowych, występujące na krawędzi lasów, zarośli, pól, dróg, na miedzach, na kolejowych nasypach, wszędzie tam, gdzie warunki bytowania są zbyt surowe dla wrażliwszych gatunków. W mieście rośliny te tworzą zbiorowiska ruderalne o nieocenionych walorach.
Te efemeryczne, spontaniczne i samoregulujące się zespoły najlepiej wpisują się w postindustrialny charakter placu. Zauważenie ich obecności i docenienie wymaga szczególnej uważności i wrażliwości. 

Jak to się sprawdza?
Zieleń placu jest "ofiarą" popularności miejsca i musi radzić sobie z bardzo różnymi zachowaniami użytkowników. Potrzebą jest ograniczenie prac “pielęgnacyjnych”, nieustannego dosadzania i przetwarzania zbiorowiska roślinnego i umożliwienie naturze wykształcenia samoregulującego się systemu. 

Nowy plan 
Rewitalizacja rozłożona jest na 3 fazy: działania doraźne w pierwszym sezonie, gospodarka zielenią i uzupełnienie zieleni poprzez dosadzenie drzew i krzewów na jesieni oraz zwiększenie udziału zieleni w powierzchni placu poprzez wycięcia istniejących posadzek.

Etap pierwszy
Tu obecnie się znajdujemy. Co robimy? Będziemy sadzić byliny (ok. 380 sadzonek) w szerokich pasach niskiej zieleni. Dobór gatunkowy i kompozycje obejmą gatunki o charakterze ruderalnym, synantropijnym, dobrze znoszącym wyeksponowane, ubogie i suche stanowiska oraz ograniczony reżim pielęgnacyjny. Przestrzeń nasadzeń dodatkowo obsiejemy mieszanką nasion gatunków ruderalnych. Wymienimy ziemię na mieszankę gleby strukturalnej z dodatkiem kruszywa miejscowo uzupełnionego uprzednio namoczonymi drobnymi zrębkami drzew liściastych pełniących rolę glebowego rezerwuaru wilgoci.
Będziemy również odświeżać szczeliny wysiewając nasiona m.in. babki zwyczajnej, dziurawca, chabra nadreńskiego, cykorii podróżnik, dzięgla leśnego, dziewanny, dzwonka pokrzywolistnego, gorczycy polnej, krwawnika pospolitego, lucerny nerkowatej, niezpominajki polnej, wrotyczu.

Zabezpieczymy nowe nasadzenia naturalnym ogrodzeniem z łupanki leszczynowej oraz liny jutowej. 

Przestrzeń za świetlicą. Tu nie będziemy już grabić liści, pozwolimy  na akumulację ściółki. Powolne spontaniczne kompostowanie biomasy zasili glebę w materię organiczną, a warstwa liści i części roślin będzie chronić przed nadmiernym wysychaniem. Tu też posiejemy mieszankę nasion rodzimych gatunków przeznaczoną do cienia.


Podlewanie
Chcemy ograniczyć nakłady pielęgnacyjne do minimum. Sadzimy i siejemy najwytrzymalsze rośliny, tolerujące wysokie nasłonecznienie i suszę, najodpowiedniejsze do panujących na placu surowych i niesprzyjających zieleni warunkom. Przekształcanie składu roślinnego, wprowadzanie gatunków ogrodowych, wymagających pielęgnacji pociąga za sobą wzrost nakładów na utrzymanie zieleni. Przedłużające się okresy suszy, oraz pojawiające się latem upały będą wpływać na zmienność szaty roślinnej placu, jednak nalezy to przyjąć jako zjawisko naturalne związane ze zmianami klimatycznymi. Rośliny wytrzymałych gatunków mają szansę zaadaptować się do takich warunków, podczas gdy wykorzystywanie roślin z klucza “ogrodowego” pociąga za sobą konieczność prowadzenia nieustannych prac ogrodniczych. 
Powierzchnie nasadzeń będą przykryte jasną ściółką mineralną chroniąc glebę przed przegrzewaniem i przesuszaniem.

Strefa Przyrody Autonomicznej - Refugium
Łąkę kwietną zamierzamy przekształcić w refugium dla gatunków występujących w miejskim środowisku kręgowców, bezkręgowców i grzybów. Poprzez rozwinięcie i uzupełnienie elementów wspierających wzrost zróżnicowania biologicznego przestrzeń łąki kwietnej i otaczającego buforu roślinnego o charakterze okrajkowym, pozwoli wykształcić habitat o funkcji refugium dla licznych występujących lokalnie gatunków. Przywrócimy i wprowadzimy nowe strefy gęstych zakrzewień zapewniających schronienie i pożytek dla ptaków. Naturalistyczny wielogatunkowy żywopłot wykorzysta posadzone w ostatnich latach krzewy oraz nowe sadzonki, m.in.: głóg, irgę błyszczącą, trzmielinę, berberys, leszczynę.

Kolejne etapy
Od jesieni 2025 i w 2026 roku będziemy realizować kolejne działania m.in. dosadzanie drzew, usuwanie, wycinanie i nacinanie betonowych posadzek w strefach peryferyjnych umożliwiające zwiększenie udziału zieleni w powierzchni placu. Zwiększenie dylatacji poprzecznych i szczelin w celu zwiększenia objętości opadu infiltrującego do gruntu i ilości wody trafiającej do szczelin roślinnych.

Edukacja i komunikacja
Jednym z czynników ograniczających wzrost roślin i mających wpływ na estetykę i kondycję roślin placu jest wyprowadzanie psów i traktowanie przestrzeni jako psiej toalety. Kochamy pieski i cieszymy się, że są stałymi gośćmi naszego teatru.
Będziemy jednak starać się wspólnie z Wami, użytkowniczkami i użytkownikami przestrzeni opracowanie komunikacji regulującej zasady współżycia w publicznej, wspólnej ksztaltowanej również dla przyrody przestrzeni.

Autorem koncepcji jest architekt zieleni Łukasz Kowalski.

20 czerwca od 14:00 zapraszamy do wspólnego sadzenia bylin i wysiewu.

Podpis

Zobacz także

  • Ulgi w Nowym

    Aktualność

    Ulgi w Nowym

    Co miesiąc oferujemy specjalne ceny biletów na wybrane spektakle dla studentek i studentów, nauczycielek i nauczycieli oraz seniorek i seniorów.

  • Zgłoś się na warsztat mistrzowski z Driesem Verhoevenem

    Aktualność

    Zgłoś się na warsztat mistrzowski z Driesem Verhoevenem

    Nowy Teatr zaprasza do udziału w kursie mistrzowskim z Driesem Verhoevenem, który odbędzie się 20 września w godz. 12:00-16:00 w Nowym Teatrze w Warszawie w ramach 6. Międzynarodowego Festiwalu ...

  • Odeszła Ewa Dałkowska

    Aktualność

    Odeszła Ewa Dałkowska

    Dzisiaj odeszła Ewa Dałkowska, wspaniała aktorka, Przyjaciółka. Od początku tworzyła zespół Nowego Teatru, współtworzyła jego sens. Będziemy pamiętać jej wielkie role: Ryfkę, Gonerylę, ...

  • Szukamy producentki / producenta

    Aktualność

    Szukamy producentki / producenta

    Na zgłoszenia czekamy do 1 czerwca 2025.

Wyrażam zgodę na otrzymywanie newslettera zawierającego informacje handlowe dotyczące Nowego Teatru. Więcej.
Akceptuję treść regulaminu newsletterów Więcej.